Alarmi nga ASK-ja: Mbi 207 mijë banesa të pabanuara në Kosovë – investime të bllokuara apo dështim i tregut të banesave?
Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka ngritur alarmin për një fenomen shqetësues: në Kosovë janë mbi 207 mijë banesa të pabanuara. Ky numër tronditës vjen në një kohë kur çmimet e banesave janë rritur ndjeshëm vitet e fundit, ndërkohë që mijëra qytetarë kanë vështirësi për të siguruar strehim të përballueshëm.
Sipas ASK-së, këto njësi banimi – të ndërtuara, por të zbrazëta – shtrojnë pyetje serioze për politikat e strehimit dhe zhvillimin urban në vend. A janë këto banesa të bllokuara si investime, të blera për qëllime fitimprurëse dhe jo për të jetuar në to? Apo është ky rezultat i mungesës së kontrollit dhe rregullimit në tregun e pasurive të paluajtshme?
Sipas të dhënave nga Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK), të publikuara më 3 korrik 2025, në vendin tonë janë regjistruar gjithsej 581 mijë e 95 banesa, prej të cilave 356 mijë e 959 janë të banuara nga të paktën një banor, ndërsa 207 mijë e 165 banesa (35.7%) rezultojnë të pabanuara. Këto përfshijnë banesa të destinuara për shitje, qira apo përdorime të tjera. Raporti është pjesë e Regjistrimit të Popullsisë, Ekonomive Familjare dhe Banesave 2024.
Çka po ndodh me tregun e banesave në Kosovë?
Për shumë qytetarë, çmimet e larta kanë bërë që blerja apo edhe marrja me qira e një banese të jetë jashtë mundësive të tyre. Në të njëjtën kohë, ndërtimet e reja nuk kanë të ndalur – por për kë po ndërtohen ato, kur një numër kaq i madh banesash mbeten të zbrazëta?
Analistët shprehen se mungesa e një takse efektive për banesat e pabanuara po stimulon mbajtjen e tyre bosh, duke i trajtuar ato thjesht si “depo vlere”, dhe jo si hapësira për jetesë shkruan www.gazetastop.com
Cila është zgjidhja?
Taksa për banesat e zbrazëta: Shtimi i një tatimi për banesat që nuk banohet për një periudhë të caktuar kohore mund të nxisë pronarët t’i lëshojnë ato me qira ose t’i shesin.
Subvencione për blerësit e parë: Qeveria mund të mbështesë çiftet e reja apo individët me të ardhura të ulëta që të blejnë apo të marrin me qira banesa të zbrazëta.
Politika të reja urbanistike dhe sociale: Me një plan të mirëfilltë kombëtar për strehimin, këto banesa mund të shfrytëzohen për projekte sociale, banim të përkohshëm apo të subvencionuar, raporton www.gazetastop.com
Një ironi e dhimbshme: Banesat bosh, por njerëzit pa shtëpi!
Nëse nuk merren masa të menjëhershme, kjo situatë mund të përkeqësohet edhe më tej. Kjo është një thirrje për zgjim – për institucionet, për komunat, për zhvilluesit dhe për shoqërinë në përgjithësi.
207 mijë banesa të pabanuara nuk janë thjesht ndërtesa – janë një pasqyrë e pabarazisë sociale dhe ekonomike në vendin tonë.